ตับอักเสบมีกี่ประเภท และมีสาเหตุอะไรบ้าง?
ประเภทของตับอักเสบ
ตับอักเสบสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก คือ ตับอักเสบเฉียบพลัน และ ตับอักเสบเรื้อรัง โดยมีรายละเอียดดังนี้
1. ตับอักเสบจากไวรัส (Viral Hepatitis)
เป็นตับอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 5 ชนิดหลัก ได้แก่
ตับอักเสบเอ (Hepatitis A - HAV)
- ติดต่อผ่านการรับประทานอาหารหรือน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ
- อาการส่วนใหญ่ไม่รุนแรง และสามารถหายได้เอง
- มีวัคซีนป้องกัน
ตับอักเสบบี (Hepatitis B - HBV)
- ติดต่อผ่านทางเลือด น้ำอสุจิ และของเหลวในร่างกาย
- อาจพัฒนาเป็นโรคตับแข็งและมะเร็งตับ
- มีวัคซีนป้องกัน
ตับอักเสบซี (Hepatitis C - HCV)
- ติดต่อผ่านทางเลือด เช่น การใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน
- ส่วนใหญ่มักไม่แสดงอาการในระยะแรก แต่สามารถกลายเป็นเรื้อรัง
- ยังไม่มีวัคซีนป้องกัน
ตับอักเสบดี (Hepatitis D - HDV)
- เกิดขึ้นร่วมกับการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีเท่านั้น
- ทำให้ตับอักเสบรุนแรงมากขึ้น
ตับอักเสบอี (Hepatitis E - HEV)
- ติดต่อผ่านน้ำหรืออาหารที่ปนเปื้อน
- พบมากในประเทศที่มีสุขอนามัยไม่ดี
- ส่วนใหญ่มักไม่รุนแรง แต่เป็นอันตรายต่อหญิงตั้งครรภ์
2. ตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ (Alcoholic Hepatitis)
- เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากและเป็นเวลานาน
- ทำให้เซลล์ตับอักเสบและถูกทำลาย
- หากยังดื่มต่อเนื่อง อาจนำไปสู่ตับแข็งและตับวาย
3. ตับอักเสบจากยาและสารพิษ (Drug-Induced Hepatitis)
- เกิดจากการใช้ยาเกินขนาดหรือใช้ยาบางชนิดที่ส่งผลต่อตับ เช่น พาราเซตามอล ยาปฏิชีวนะ และยากลุ่มสเตียรอยด์
- อาจเกิดจากสารเคมีหรือสารพิษจากพืชบางชนิด
4. ตับอักเสบจากไขมันพอกตับ (Non-Alcoholic Fatty Liver Disease - NAFLD)
- เกิดจากการสะสมของไขมันในตับ แม้ไม่ได้ดื่มแอลกอฮอล์
- พบมากในผู้ที่เป็นโรคอ้วน เบาหวาน และมีภาวะดื้อต่ออินซูลิน
- หากปล่อยทิ้งไว้อาจกลายเป็นตับอักเสบจากไขมันพอกตับชนิดรุนแรง (Non-Alcoholic Steatohepatitis - NASH) ซึ่งอาจนำไปสู่ตับแข็ง
5. ตับอักเสบจากโรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง (Autoimmune Hepatitis)
- เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำลายเซลล์ตับเอง
- อาจเกิดขึ้นเองโดยไม่ทราบสาเหตุ หรือเกิดร่วมกับโรคภูมิคุ้มกันอื่น ๆ เช่น โรค SLE
- หากไม่ได้รับการรักษา อาจทำให้เกิดภาวะตับแข็ง
อาการของตับอักเสบ
อาการของตับอักเสบอาจแตกต่างกันไปตามประเภทของโรค แต่โดยทั่วไปอาจพบอาการดังนี้
✅ อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
✅ เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน
✅ ปวดท้องบริเวณขวาบน
✅ ตาเหลือง ตัวเหลือง (ดีซ่าน)
✅ ปัสสาวะสีเข้ม อุจจาระสีซีด
✅ ท้องอืดหรือบวมในระยะที่มีภาวะตับแข็ง
การป้องกันและดูแลสุขภาพตับ
✔ ฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบเอและบี
✔ หลีกเลี่ยงการใช้ยาและสารเคมีโดยไม่จำเป็น
✔ ดื่มน้ำสะอาด และหลีกเลี่ยงอาหารที่อาจปนเปื้อน
✔ ควบคุมอาหารและออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อลดไขมันพอกตับ
✔ งดหรือลดการดื่มแอลกอฮอล์
✔ ตรวจสุขภาพตับเป็นประจำ โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงสูง
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น